Marka nedir? Neler marka olarak tescil edilebilir? Markayı nasıl tescil ettirebilirim?

Markayı en geniş anlamıyla ayırt edici özelliğe sahip olan işaret, sembol olarak tanımlamak mümkündür. 6769 sayılı Sınaî Mülkiyet Kanunu’nun (SMK) 4. Maddesine göre Marka; “Bir teşebbüsün mallarının veya hizmetlerinin diğer teşebbüslerin mallarından veya hizmetlerinden ayırt edilmesini sağlaması ve marka sahibine sağlanan korumanın konusunun açık ve kesin olarak anlaşılmasını sağlayabilecek şekilde sicilde gösterilebilir olması şartıyla kişi adları dâhil sözcükler, şekiller, renkler, harfler, sayılar, sesler ve malların veya ambalajlarının biçimi olmak üzere her tür işaret” olarak tanımlanmıştır.

Marka olarak tescil edilebilmesi için SMK 5. ve 6. maddelerinde yer alan mutlak ve nispi ret nedenlerinde sayılan hallerin var olmaması da gerekir. Örneğin Ticaret alanında cins, çeşit, vasıf, kalite, miktar, amaç, değer, coğrafi kaynak belirten veya malların üretildiği, hizmetlerin sunulduğu zamanı gösteren veya malların ya da hizmetlerin diğer özelliklerini belirten işaret veya adlandırmaları münhasıran ya da esas unsur olarak içeren işaretler ile yine ticaret alanında herkes tarafından kullanılan veya belirli bir meslek, sanat veya ticaret grubuna mensup olanları ayırt etmeye yarayan işaret veya adlandırmaları münhasıran ya da esas unsur olarak içeren işaretler marka olarak tescil edilemez. Buna ilaveten dinî değerleri veya sembolleri içeren işaretler ile kamu düzenine veya genel ahlaka aykırı işaretler ile tescilli coğrafi işaretten oluşan ya da tescilli coğrafi işaret içeren işaretlerin de marka olarak tescili mümkün değildir.

Bu tanımdan hareketle herhangi bir şeyin marka olarak tescil edilebilmesinin ön koşulu olarak ayırt edicilik unsuru karşımıza çıkmaktadır. Ayırt ediciliğin tespitinde ise esas alınacak kriterlerin başında marka tescilinin etkili olacağı coğrafi alan gelmektedir. Bu anlamda Türkiye’de tescil edilmek istenen bir marka için ülkenin geneline hakim olan dil, eğitim, kültür ve sosyo-ekonomik durum dikkate alınacaktır. İşaretin ayırt edicilik niteliği tescili talep edilen mal ve hizmetler açısından da değerlendirilecektir. İşaretin ayırt edicilik niteliği tescili talep edilen mal ve hizmetlerin ilgili olduğu toplum kesimi dikkate alınarak değerlendirilir. Son olarak yukarıda yer verilen kriterlere ilaveten TÜRK MARKA VE PATENT KURUMU (TÜRKPATENT) tarafından marka inceleme kılavuzunda yer verilen diğer bir kriter markaların bireyselliği ve somut koşulların her marka için ayrı ayrı değerlendirileceği ilkesidir.